کوه مسائل پیش روی دره باستانی، ثبت جهانی الموت به پایان می رسد؟

به گزارش مجله کالارنا، خبرنگاران، گروه استان ها- محمدرضا جباری: در شرایطی که این روزها به دلیل سوء مدیریت و بی توجهی به سرمایه های ارزشمند ملی هرازگاهی شاهد زمین خواری، کوه خواری و دریا خواری در عرصه های مختلف منابع طبیعی هستیم با هشدار حمیده چوبک سرپرست 14 فصل کاوش های باستان شناسی دژ الموت، مبنی بر تعرض به حریم قلعه تاریخی الموت و ساخت وسازهای غیرمجاز توسط اهالی محلی و زیر سؤال رفتن ثبت جهانی قلعه الموت، نگرانی ها در این زمینه بیشتر از گذشته شده است.

کوه مسائل پیش روی دره باستانی، ثبت جهانی الموت به پایان می رسد؟

ماجرا از آنجا شروع شد که حمیده چوبک، کارشناس میراث فرهنگی گفت ثبت جهانی منظر فرهنگی الموت به دلیل ساخت جاده، احداث تله کابین، زمین خواری، کوه خواری، توسعه باغات منطقه، آبیاری غرقابی و ساخت وسازهای غیرمجاز در معرض تهدید جدی قرار گرفته است.

چوبک گفت: متأسفانه ضوابط مشخص شده در عرصه و حریم قلعه الموت رعایت نمی گردد و شاهد ساخت وسازهایی مغایر با ضوابط عرصه و حریم هستیم که تداوم این روند نگران نماینده است.

این کاوشگر توضیح داد: در ضوابط یونسکو تأکید شده که مردم محلی باید از میراث فرهنگی منطقه خود صیانت نموده و به درستی بهره مند شوند و ساخت وسازها هم در محدوده قانونی و با تأیید میراث فرهنگی انجام گردد تا هیچ تهدیدی متوجه این آثار ارزشمند نباشد.

حضرتی: نگران بی توجهی به ثبت جهانی قلعه الموت هستیم

در این مورد، جواد حضرتی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در مصاحبه با خبرنگاران گفت: پدیده زمین خواری و کوه خواری متأسفانه سال هاست در کشور باب شده و در استان قزوین هم شاهد تعرض به منابع طبیعی هستیم که اخیراً در عرصه آثار تاریخی هم شاهد تجاوز به حریم این بناها هستیم که نگران نماینده است.

وی اعلام کرد: پس از اطلاع از تهدید آثار تاریخی موضوع در شورای حفاظت بیت المال مطرح شد اما به نظر می رسد به دلیل کم توجهی برخی مسئولان این موضوع نادیده گرفته شد اما در جلسه ای با رئیس دادگستری مستندهای خود را از این تعرض ارائه کردیم و گزارشی در این زمینه تهیه شد.

به حریم قلعه الموت تجاوز شده است

حضرتی توضیح داد: متأسفانه در محدوده هایی از قلعه الموت که روستا هم وجود دارد منافع شخصی به منافع عمومی غلبه نموده و شاهد تجاوز به حریم قلعه هستیم .

وی گفت: گزارش های تصویری داریم که حدود 20 سال پیش هیچ ادعایی در خصوص زمین های منابع طبیعی محدوده قلعه تاریخی الموت مطرح نبوده اما امروز افراد زیادی مدعی مالکیت زمین های دولتی شده اند و برخی پا را از این هم فراتر گذاشته اند و حتی در محوطه قلعه هم ادعای مالکیت دارند.

حضرتی توضیح داد: متأسفانه تصرف در منطقه الموت یک رفتار عادی شده و اگر بی تفاوتی مسئولان ادامه یابد شدیداً نگران ثبت جهانی قلعه الموت به عنوان یک میراث ارزشمند هستیم.

ساخت جاده در مسیر قلعه تهدیدنماینده است

مدیرکل میراث فرهنگی در خصوص خطر ساخت جاده در این محدوده گفت: بدون شک احداث پروژه های راه سازی مانند قزوین، الموت به تنکابن و یا مسیر دسترسی در باغات می تواند به محیط زیست و بناهای تاریخی آسیب برساند اما به هرحال این طرح ها شروعشده و در مراحل تکمیل است ولی باید کوشش کنیم آسیب ها به حداقل برسد و از ساخت جاده در محدوده قلعه بشدت پرهیز کنیم.

وی در خصوص احداث تله کابین در این محور گفت: این موضوع جدی نیست، چون هم سرمایه گذار پیدا نشده و هم شرایط منطقه برای اجرای این طرح مناسب نیست فعلاً موضوع احداث تله کابین جدی نیست و از این بابت نگرانی نداریم.

توسعه باغات تهدید دیگر منطقه الموت است

حضرتی در خصوص پیامدهای توسعه باغات در منطقه تاریخی الموت هم گفت: بدون شک توسعه باغات با هدف کشاورزی نیست بلکه در لایه های پنهان آن ساخت و گسترش ویلا نهفته است و چون منطقه تاریخی و گردشگری و دارای چشم اندازهای طبیعی است برای ویلاسازان جذابیت لازم را دارد.

وی اعلام کرد: در شرایطی که محدودیت منابع آبی همه را نگران نموده و باید دنبال کاشت درختان کم آب بر باشیم و گونه هایی مانند پسته، بادام و گردو را ترویج کنیم شاهدیم که در منطقه الموت این درختان جای خود را به درختان گیلاس و آلبالو که آب بیشتری مصرف می نمایند می دهد که این رویکرد نگران نماینده و بستری برای افزایش مسائل است.

یونسکو تحولات محدوده الموت را رصد می نماید

حضرتی در ادامه گفت: ازآنجاکه قلعه الموت در انتظار ثبت جهانی است لذا سازمان یونسکو به صورت مستمر در حال رصد وضعیت منطقه و تحولات اتفاق افتاده در آن است تا این اثر تهدید نگردد و اگر روند توسعه باغات، تملک اراضی و تجاوز به حریم تاریخی ادامه پیدا کند ممکن است یونسکو پرونده الموت را از فهرست آنالیز برای ثبت جهانی خارج کند و این وضعیت ما را بسیار نگران نموده و ممکن است دیگر نتوانیم برای ثبت این اثر اقدامی کنیم و این اشتباه جبران ناپذیر است.

بنابراین گزارش قلعه الموت در سال 80 به ثبت ملی رسیده و از سال 93 برای ثبت جهانی آماده شده است. کارشناسان یونسکو برای آنالیز اثر به ایران آمده و با مشاهده شرایط، جهانی شدن این محوطه را رد کردند.

آنچه ثبت جهانی می گردد با عنوان ثبت منظر تاریخی و طبیعی دره الموت است که از منطقه پیچ بن تا پل انبوه را شامل می گردد.

بخشدار الموت شرقی مطرح کرد: اجرای هر طرح و پیشبرد اهداف مرتبط با هدف آن، نیازمند همکاری مردم و مسئولان است و در حوزه الموت که توسعه باغات گیلاس را شاهد هستیم و به ثبت منطقه لطمه می زند، همکاری مردم بسیار مهم و یاری نماینده است.

محمد رسول امانی تجاوز به حریم بافت های تاریخی را مسئله ای مطرح کرد که مانعی برای قرار دریافت الموت در فهرست میراث جهانی شده است.

وی گفت: آگاهی بخشی مردم محلی و ارتقای اطلاعات آن ها در مورد آثار و نتایج ثبت جهانی الموت بسیار لازم است، چراکه مردم کسب درآمد از باغات را به خوبی لمس می نمایند اما نتایج ثبت الموت در فهرست میراث جهانی و تأثیرات آن در اشتغال زایی و فروش محصولات و کسب درآمد را لمس نمی نمایند و به همین دلیل هم موضوع را جدی نمی گیرند.

یکی از تهدیدات جدی برای قلعه الموت، علاوه بر گسترش باغات، احداث جاده و تله کابین، تصرف زمین های محدوده این قلعه به منظور ساخت وسازهای غیرمجاز است. این اقدامات در حالی انجام می گردد که مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قزوین هرگونه زمین خواری را تکذیب می نماید.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قزوین: زمین خواری نداریم

عباس آقا علیخانی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان قزوین در مصاحبه با خبرنگاران پدیده زمین خواری در منطقه الموت را رد می نماید و می گوید: منطقه الموت کشاورزی است و باغات گیلاس به عنوان اقتصاد مردم منطقه مطرح است. توسعه باغات یک امر بدیهی است و مردم برای رونق بخش کشاورزی گاهی باغات گیلاس را افزایش می دهند.

وی اضافه کرد: این توسعه باغات هم در حدی نیست که نگران نماینده باشد و از نظر قانونی اشکالی ندارد زیرا ما فقط در اراضی زیر کانال الگوی کشت ارائه می کنیم و در این منطقه نمی توان اجباری در انتخاب نوع کشاورزی داشت.

آقاعلیخانی یادآور شد: در خصوص ساخت وسازها آنچه در داخل باغات صورت می گیرد در حد بسیار محدود و برای اتاقک است و اگر خارج از باغات هر ساخت و سازی صورت گیرد باید با مجوز باشد و خارج از این روند غیرقانونی محسوب می گردد و برخورد می گردد.

نماینده مجلس: هیچ کوتاهی در زمینه ثبت جهانی الموت قابل قبول نیست

اما نماینده مردم قزوین، جهانی شدن الموت را برای استان بسیار ارزشمند دانسته و تأکید دارد که هیچ گونه اختلال و کارشکنی درزمینهٔ ثبت جهانی الموت پذیرفتنی نیست.

به گفته سیده حمیده زرآبادی، نماینده مردم قزوین در مجلس، منطقه الموت با توجه به ویژگی های خاص طبیعی و تاریخی ظرفیت بسیاری برای جذب گردشگر دارد و بی تردید، قرار دریافت آن در فهرست میراث جهانی برای افزایش گردشگر از داخل و خارج کشور مؤثر است.

وی معتقد است ازآنجاکه جهانی شدن الموت و افزایش گردشگر به معرفی هرچه بیشتر این محوطه از قزوین و همین طور معرفی و فروش صنایع دستی و محصولات محلی یاری می نماید، هرگونه کارشکنی و ایجاد اختلال در قرار دریافت آن در میراث یونسکو، قابل پذیرش نیست.

در شرایطی که به سختی و با داشتن شرایط خاصی می توان اثری را در فهرست جهانی ثبت کرد و از دستاوردهای آن بهره جست متأسفانه پس از سال ها کوشش با یک بی تدبیری شاهد از بین رفتن شرایط ایجادشده از سوی سازمان های جهانی برای ثبت یک منظر تاریخی ارزشمند هستیم که اگر تدبیر نکنیم قادر به جبران خسارات آن نخواهیم بود.

همکاری دستگاه قضایی در برخورد با متخلفان و متعرضان به حریم منابع طبیعی و تاریخی، نظارت جدی بر ساخت وسازهای منطقی و قانونی، جلوگیری از توسعه باغات منطقه و استفاده از درختان کم آب، جلوگیری از آبیاری غرقابی، توسعه آبیاری مدرن، ممانعت از احداث جاده در حریم قلعه الموت و جلب مشارکت اهالی در صیانت از بافت تاریخی می توان ضمن نجات قلعه الموت از مسائلی که به راحتی آن را تهدید می نماید زمینه ثبت جهانی منظر تاریخی این اثر ارزشمند را مهیا کرد.

منبع: خبرگزاری مهر
انتشار: 19 اردیبهشت 1398 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: kalarena.ir شناسه مطلب: 113

به "کوه مسائل پیش روی دره باستانی، ثبت جهانی الموت به پایان می رسد؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "کوه مسائل پیش روی دره باستانی، ثبت جهانی الموت به پایان می رسد؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید