5 نکته کلیدی برای خرید تخته نرد خاتم: چه چیزهایی را باید در نظر بگیرید؟
به گزارش مجله کالارنا، تخته نرد، یکی از بازی های اصیل و کهن ایرانی است که نه تنها تفریح، بلکه نمادی از فرهنگ، ذکاوت و هنر ایرانی محسوب می گردد. در میان انواع مختلف تخته نردها، تخته نرد خاتم کاری شده جایگاه ویژه ای دارد. این نوع تخته نرد با هنر ظریف خاتم کاری ترکیب شده و علاوه بر کارکرد بازی، به عنوان یک اثر هنری ارزشمند نیز شناخته می گردد. با این حال، خرید تخته نرد خاتم کاری احتیاج به دقت زیادی دارد، زیرا تفاوت میان یک کار اصیل و نفیس با نمونه های معمولی یا تقلبی در جزئیات ظریف نهفته است.
در این مقاله به پنج نکته کلیدی اشاره می کنیم که با رعایت آن ها می توانید هنگام خرید، انتخابی آگاهانه و ارزشمند داشته باشید.
کیفیت و اصالت خاتم کاری
شناخت هنر خاتم
خاتم کاری یکی از صنایع دستی ظریف ایران است که در آن طرح هایی هندسی با استفاده از چوب، فلز و استخوان ساخته می شود. این قطعات کوچک با دقت در کنار هم قرار می گیرند تا نقوشی زیبا و منظم پدید آورند. در تخته نرد خاتم، این هنر معمولاً در قسمت درب ها، کناره ها و گاهی روی مهره ها و تاس ها به کار می رود.
تشخیص خاتم اصیل از مصنوعی
خاتم اصیل معمولاً با چوب های طبیعی مانند آبنوس، فوفل، صندل یا عناب ساخته می شود. در مقابل، در نمونه های تقلبی از پلاستیک یا طرح چاپی روی تخته استفاده می شود. یک راه ساده برای تشخیص اصالت، لمس سطح کار است؛ خاتم واقعی سطحی کاملاً صاف و یک دست دارد و در برابر نور برق خاصی از چوب طبیعی را منعکس می نماید.
ظرافت و نظم در طرح
هرچه مثلث های خاتم ریزتر و منظم تر باشند، ارزش هنری کار بالاتر است. در یک کار باکیفیت، طرح ها کاملاً قرینه و دقیق هستند و هیچ گونه بی نظمی یا فاصله ناهمگون بین قطعات دیده نمی شود.
نوع چوب و کیفیت ساخت بدنه
انتخاب چوب مناسب
بدنه تخته نرد معمولاً از چوب های مرغوبی مانند گردو، راش یا چنار ساخته می شود. چوب گردو به علت رنگ زیبا و مقاومت بالا، محبوب ترین گزینه است. چوب های مقرون به صرفه تر ممکن است در ظاهر شبیه باشند اما دوام کمتری دارند و به مرور زمان تاب برمی دارند. تخته نرد گردو برترین انتخاب میتواند باشد.
وزن و استحکام تخته
تخته نرد خاتم باید وزن متعادلی داشته باشد؛ نه خیلی سنگین که جابه جایی سخت شود و نه آن قدر سبک که حس بی کیفیتی بدهد. یک تخته استاندارد هنگام بسته شدن باید کاملاً تراز باشد و درز بین دو لنگه در حداقل ممکن قرار گیرد.
پرداخت نهایی و روکش
پس از خاتم کاری، سطح تخته باید با روغن یا پلی استر مرغوب پوشش داده شود تا هم در برابر رطوبت مقاوم شود و هم جلای زیبایی پیدا کند. اگر هنگام لمس، سطح تخته زبر یا دارای برجستگی باشد، نشان از پرداخت ضعیف دارد.
طراحی داخلی و جزئیات تزئینی
طرح زمینه و نقوش داخل تخته
درون تخته نرد خاتم معمولاً طرح هایی از گل و بوته، شکارگاه یا نقش های هندسی دیده می شود. این نقوش ممکن است با خاتم، معرق یا نقاشی مینیاتوری تزئین شده باشند. هماهنگی طرح ها، انتخاب رنگ ها و دقت در جزئیات تأثیر زیادی در زیبایی کلی تخته دارد.
انتخاب رنگ و هماهنگی
رنگ چوب و طرح داخلی باید با یکدیگر هارمونی داشته باشند. برای مثال، چوب گردو با رنگ های طلایی و قهوه ای روشن خاتم جلوه خاصی پیدا می نماید. استفاده از رنگ های تند یا تضاد بیش از مقدار می تواند از اصالت کار بکاهد.
جزئیات مهره ها و تاس
در تخته نردهای نفیس، مهره ها نیز معمولاً از چوب یا صدف طبیعی ساخته می شوند. رنگ و وزن مهره ها باید یکسان و سطح آن ها کاملاً صیقلی باشد. تاس ها نیز در کارهای مرغوب از جنس استخوان یا رزین باکیفیت فراوری می شوند تا حس اصالت را حفظ نمایند.
قیمت و ارزش هنری
تفاوت قیمت در بازار
قیمت تخته نرد خاتم به عوامل مختلفی از جمله ظرافت کار، نوع چوب، مقدار خاتم کاری و معروفیت هنرمند بستگی دارد. کارهایی که به وسیله استادکاران مطرح ساخته می شوند معمولاً گران ترند، اما ارزش هنری و ماندگاری بالاتری دارند.
درک ارزش واقعی
خرید تخته نرد خاتم نباید فقط از دید ظاهری یا قیمت باشد. این وسیله ترکیبی از هنر، تاریخ و مهارت است. اگر در پی هدیه ای خاص و ماندگار هستید، تخته نرد خاتم گزینه ای بسیار ارزشمند است.
توجه به برند یا امضای هنرمند
بسیاری از فراورینمایندگان معتبر یا هنرمندان خاتم کار آثار خود را با امضا یا مهر مخصوص تعیین می نمایند. وجود این نشان اصالت، اطمینان بیشتری در خرید ایجاد می نماید و در آینده نیز ارزش مجموعه شما را افزایش می دهد.
محل خرید و اطمینان از اصالت کالا
خرید از کارگاه ها و فروشگاه های معتبر
برای اطمینان از اصالت تخته نرد خاتم، بهتر است از کارگاه های هنری شناخته شده یا فروشگاه های صنایع دستی معتبر خرید کنید. بعضی فروشگاه های اینترنتی دارای گواهی اصالت و شناسنامه محصول هستند که اطلاعات دقیق درباره مواد و سازنده ارائه می دهند.
آنالیز گارانتی و خدمات پس از فروش
اگر قصد خرید آنلاین دارید، حتماً به شرایط بازگشت کالا و ضمانت اصالت توجه کنید. فروشگاه های معتبر معمولاً مهلت تست دارند تا در صورت مشاهده ایراد یا عدم مطابقت، بتوانید کالا را تعویض کنید.
خرید به عنوان هدیه یا دکور
تخته نرد خاتم نه تنها وسیله ای برای بازی، بلکه یک اثر تزئینی چشم نواز است. اگر هدف شما خرید به عنوان هدیه یا دکور منزل است، بسته بندی و طراحی بیرونی آن نیز اهمیت دارد. جعبه های مخملی یا چوبی زیبا جلوه هدیه را چندین برابر می نمایند.
مزایا و جذابیت های تخته نرد خاتم
ترکیب بازی و هنر
خرید تخته نرد خاتم یعنی تلفیق لذت بازی فکری با زیبایی هنر ایرانی. هنگام بازی، لمس طرح های ظریف و بوی چوب طبیعی حسی خاص و آرامش بخش ایجاد می نماید.
نمادی از اصالت ایرانی
تخته نرد خاتم نه فقط یک وسیله تفریح بلکه یادآور میراث هنری و فرهنگی ایران است. داشتن چنین اثری در خانه یا محل کار، نشانه ای از سلیقه و علاقه به هنر ایرانی محسوب می شود.
ماندگاری و ارزش بلندمدت
برخلاف تخته های معمولی، تخته نرد خاتم در صورت نگهداری درست می تواند سال ها دوام داشته باشد. حتی به عنوان یک اثر کلکسیونی، ارزش مادی آن در طول زمان افزایش می یابد.
نکاتی برای نگهداری و حفظ کیفیت تخته نرد خاتم
دوری از نور مستقیم و رطوبت
چوب و خاتم هر دو نسبت به تغییرات دما و رطوبت حساس هستند. نگهداری در محل خشک و دور از نور مستقیم خورشید باعث حفظ رنگ و جلای طبیعی آن می شود.
تمیز کردن اصولی
برای تمیز کردن تخته نرد از پارچه نرم و خشک بهره ببرید. هرگز از مواد شوینده یا الکل برای پاک کردن سطح استفاده نکنید چون ممکن است به روکش یا چسب خاتم آسیب برساند.
استفاده با دقت
در هنگام بازی، مهره ها را مانند مهره شطرنج روی سطح با ملایمت حرکت دهید تا خط و خش ایجاد نشود. پس از سرانجام بازی، درب تخته را ببندید تا از ورود گردوغبار جلوگیری شود.
نتیجه گیری
تخته نرد خاتم، تلفیقی از هنر دست، اصالت فرهنگی و لذت بازی است. خرید چنین اثری تنها تهیه یک وسیله تفریح نیست، بلکه نوعی سرمایه گذاری روی زیبایی و ماندگاری هنر ایرانی است. با توجه به نکات مطرح شده-از اصالت خاتم و کیفیت چوب گرفته تا طراحی داخلی و محل خرید-می توانید انتخابی هوشمندانه و ارزشمند داشته باشید.
چه به عنوان هدیه، چه برای استفاده شخصی، یک تخته نرد خاتم اصیل می تواند سال ها همراه شما باشد و در هر بازی یادآور ظرافت، صبر و زیبایی هنر ایرانی باشد.
منبع: اتاق