افزایش استفاده از ماسک و نزدیک شدن دنیا به فاجعه زیست محیطی - مجله کالارنا

به گزارش خبرنگار حوزه علم، فناوری و دانش بنیان گروه دانشگاه خبرگزاری خبرنگاران، درپی شیوع ویروس کرونا و اعلام سازمان بهداشت دنیای برای استفاده از ماسک صورت جهت جلوگیری از گسترش این بیماری، استفاده از ماسک بین مردم افزایش یافت. حتی برخی از دولت ها اکنون پوشیدن آن را اجباری نموده و در صورت عدم رعایت فرد را جریمه نقدی می نمایند. می توان گفت این روزها استفاده از ماسک به بیشترین حد خود در تاریخ رسیده است.

اما این راه چاره برای پیشگیری از گسترش ویروس با مشکلاتی همراه شده است، به طوری که رها شدن ماسک های استفاده شده روی زمین و دریا، محیط زیست را به خطر انداخته است. برای مثال هنگام پاک سازی ساحل هنگ کنگ در ماه فوریه، تنها در طول 100متر، 70ماسک از روی زمین جمع آوری شد. طبق گزارش ها در دریای مدیترانه نیز ماسک های زیادی روی سطح آب شناور بودند.

علیرغم اینکه به میلیون ها نفر توصیه شده از ماسک صورت استفاده نمایند، اما هدایت کمی در خصوص نحوه دفع یا بازیافت آنها ارائه شده است. و درحالی که کشورها آغاز به برداشتن محدودیت ها، لغو قرنطینه و بازگشایی مشاغل و مدارس نموده اند، ماهانه به میلیاردها ماسک در سطح دنیا احتیاج خواهد بود. ازاین رو بدون شیوه های بهتر برای دفع این ماسک ها، یک فاجعه زیست محیطی رخ خواهد داد.

بیشتر ماسک ها از مواد پلاستیکی ماندگار ساخته شده اند و در صورت دور ریختن، آنها می توانند ده ها الی صدها سال در محیط باقی بمانند. این بدان معنی است که آنها می توانند تأثیرات زیادی بر محیط زیست و مردم داشته باشند.

ایجاد خطر برای مردم و حیوانات

مهم ترین نکته این است که ماسک های دور ریخته شده باعث می شوند افرادی که کار جمع آوری زباله ها را انجام می دهند، در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار گیرند. چراکه ما می دانیم در شرایط خاص، ویروس کرونا می تواند روی ماسک جراحی پلاستیکی به مدت هفت روز زنده بماند.

در دوره طولانی مدت، حیوانات و گیاهان نیز تحت تأثیر قرار می گیرند. توده های زباله های پلاستیکی می توانند محیط ها را تخریب نموده و اکوسیستم های مختلف را متلاشی نمایند. همچنین برخی از حیوانات نمی توانند تفاوت بین مواد پلاستیکی و طعمه خود را تشخیص دهند و در نتیجه ممکن است از این طریق خفه شوند.

حتی اگر آنها خفه نشوند، به دلیل اینکه این مواد معده آنها را پر می نماید، می توانند دچار سوءتغذیه شوند. حیوانات کوچک تر نیز ممکن است درون ماسک یا دستکش گیر نمایند.

پلاستیک ها با گذشت زمان به قطعات کوچک تر تجزیه می شوند و هر چه زباله ریزی طولانی تر در محیط زیست صورت بگیرد، تجزیه نیز بیشتر رخ می دهد. درواقع پلاستیک ها ابتدا به میکرو پلاستیک ها و در نهایت حتی به نانوپلاستیک های کوچک تر تجزیه می شوند. این ذرات و الیاف ریز اغلب پلیمرهایی با عمر طولانی هستند که می توانند در زنجیره های مواد غذایی جمع شوند. تنها یک ماسک می تواند میلیون ها ذره فراوری کند که هر کدام توانایی حمل مواد شیمیایی و باکتری را به زنجیره مواد غذایی و حتی انسان دارند. همچنین مناطقی که زباله های زیادی در آنجا ریخته شده، متمایل به زباله ریزی بیشتری هستند و این مشکل را بدتر می نماید.

برای جلوگیری از این شرایط چه کاری باید انجام دهیم؟

در ماه مارس، سازمان بهداشت دنیای تخمین زد در محیط های پزشکی برای مقابله با ویروس کرونا، 89 میلیون ماسک یک بارمصرف اضافی در ماه مورداحتیاج است. علاوه بر این، تحقیق اجرا شده اخیر توسط مرکز نوآوری زباله های پلاستیک در کالج دانشگاهی لندن، تقاضای داخلی فعلی در کشور انگلیس را 24.7 میلیارد ماسک در سال تخمین زده است.

با این حال، در صورتی استفاده از ماسک های یک بارمصرف، تقاضا برای ماسک های صورت خانگی به طرز چشمگیری کاهش می یابد.

گروه کالج دانشگاهی لندن همچنین ساخت، استفاده و دفع ماسک های یک بارمصرف، قابل استفاده مجدد (پارچه ای) و فیلتر دار را برای محاسبه تأثیرات زیست محیطی آنها آنالیز کرد. آنها دریافتند ماسک های قابل استفاده مجدد بدون فیلتر، دارای کمترین میزان تأثیر در طول یک سال است.

البته استفاده از ماسک های پارچه ای نیز بی تأثیر نیست، چراکه برای شست و شوی آنها مقادیر زیادی آب و شوینده مصرف می گردد.

با توجه به همه این موارد، باید برای کاهش تأثیر پوشیدن ماسک صورت روی محیط زیست، اقداماتی را انجام دهیم. برای مثال از ماسک های پارچه ای استفاده نموده و در شست و شوی آنها دقت کنید تا مصرف آب و شوینده بالا نرود. باید سعی کنید همواره یک ماسک پارچه ای اضافی همراه خود داشته باشید تا اگر مسئله ای برای ماسک فعلی پیش آمد، احتیاجی به استفاده یا خرید ماسک یک بارمصرف نباشد.

همچنین در صورت احتیاج به استفاده از ماسک یک بارمصرف، پس از استفاده آن را به خانه ببرید و برای دورانداختن آن را در کیسه قرار داده و سپس آن را مستقیماً درون یک سطل زباله بیندازید. ماسک های یک بارمصرف را در سطل های بازیافت نیندازید،چراکه آنها ممکن است در تجهیزات ویژه بازیافت گیر نمایند و یک مشکل زیست محیطی بالقوه برای کارگران قسمت ضایعات ایجاد نمایند. در پایان بار دیگر باید گفت رها کردن ماسک ها در محیط زیست موجب بروز مشکلاتی برای گیاهان، جانوران، موجودات دریایی و انسان ها می گردد. بنابراین با رعایت این کار می توان از بروز فاجعه زیست محیطی جلوگیری کرد.

4112/