مراقبت از دیابت
به گزارش مجله کالارنا، سبب بالا رفتن اندازه قند در خون شده که عوارضی از قبیل تشنگی ، خستگی ، کاهش وزن ، تکرار ادرار و یا بروز عفونتهای مزمن را به همراه آورد، که درمان آن کاری بسیار پیچیده و سخت است. سبب بروز بیماریهای بسیار جدی و خطرناکی گردد که یک فرد دیابتی را دچار آسیب های جدی چشم ، کلیه ها ، سیستم عصبی و حتی بیماری قلبی بنماید.
مراقبت از دیابت
آیا دیابت دارید؟
میلیون ها نفر در دنیا به بیماری دیابت مبتلا هستند. شاید تعجب کنید که بسیاری از افراد حتی نمی دانند که دیابت دارند.دیابت یک بیماری بسیار جدی است و نباید آنرا دست کم گرفت. اگر دیابت دارید. بدانید کنترل این بیماری می تواند یک زندگی طولانی و همراه با سلامتی برای شما به ارمغان بیاورد.
دیابت چیست؟
اگر شما دیابت دارید یعنی در شرایطی قرار دارید که بدن شما یا انسولین فراوری نمی کند و یا اگر انسولین فراوری می کند، نمی تواند آنرا مصرف نماید. انسولین مسئول تغییر دادن قند موجود در خون شما به انرژی است تا بدن شما بتواند از آن انرژی استفاده نماید.دیابت انواع مختلفی دارد. اما مهمترین انواع آن عبارتند از: دیابت نو 1 و دیابت نوع 2
دیابت نوع 1 یا دیابت نوع اول
این نوع دیابت بیشتراً در بین بچه ها و نوجوانان مشاهده می شود. اگر به دیابت نوع اول مبتلا هستید، بدن شما قادر به فراوری انسولین نمی باشد و شما باید هر روز از انسولین بهره ببرید.در دیابت نوع اول شما ممکن است:
* بیش از حد معمول ادرار کنید.
* بیش از حد معمول تشنه شوید.
* بیش از حد معمول احساس گرسنگی کنید.
* خیلی لاغر شوید.
* معمولاً احساس خستگی کنید.
* خیلی حساس شوید.
* تندخو، بدخلق و عصبانی باشید.
* دید چشم شما کم شود.
* جلو چشمتان تار شود.
دیابت نوع دوم
بیشتر دیابتی ها به نوع دوم آن مبتلا هستند. دیابت نوع دوم بیشتراً در سنین بالای 45 سال تشخیص داده می شود.این افراد در خانواده ای زندگی می کنند که دیابت در آن وجود داشته، افراد خانواده چاق هستند و ورزش نمی کنند و سابقه کلسترول بالا در آنان وجود داشته است. دیابت نوع دوم در بین بعضی از اقوام و اقلیت ها و نژادها شایع تر است. سیاهپوستان ، سرخ پوستان و اسپانیایی ها از این دسته به تعداد می فرایند.
دیابت نوع دوم در بین زنانی که در دوران حاملگی به دیابت حاملگی مبتلا شده باشند هم شایع تر است. اگر مبتلا به دیابت نوع دوم هستید، یعنی بدن شما به میزان کافی انسولین فراوری نمی کند و یا آنرا به درستی مصرف نمی کند.
در درمان دیابت نوع دوم معمولاً از قرص و گاهی اوقات از انسولین استفاده می شود. اما این درمان ها بطور قطع بایستی همراه با رعایت برنامه غذایی مناسب و با تحرک بدنی و فقط تحت نظر پزشک متخصص باشد.
در دیابت نوع دوم شما ممکن است:
*هر یک از علامتهای شایع در دیابت نوع اول را داشته باشید.*عفونتها در بدن شما به سهولت پیشرفت نماید.
*زخمها یا سوختگی های پوستی شما دیرتر بهبود یابند.
*دستها و مخصوصاً پاهایتان حالت مور مور شدن یا بی حسی داشته باشند.
*عفونتهای پوستی ، عفونتهای لثه و دهان و عفونتهای ادراری در شما شایع بوده و هر از چند گاهی پس از درمان عود کنند.
کنترل بیماری دیابت
مشاهده و ثبت میزان قند خون به طور روزانه و کنترل سطح قند در خون از مهمترین اقدامات در کنترل بیماری دیابت نوع دوم محسوب می گردند.بیماری دیابت اگر کنترل نشود ممکن است:
سبب بالا رفتن میزان قند در خون شده که عوارضی از قبیل تشنگی ، خستگی ، کاهش وزن ، تکرار ادرار و یا بروز عفونتهای مزمن را به همراه آورد، که درمان آن کاری بسیار پیچیده و سخت است. سبب بروز بیماریهای بسیار جدی و خطرناکی شود که یک فرد دیابتی را دچار آسیب های جدی چشم ، کلیه ها ، سیستم عصبی و حتی بیماری قلبی بنماید.هشدار: پایین افتادن قند خون یعنی چه؟
یکی از عوارض شایع در بین بیماران دیابتی پایین آمدن ناگهانی قند خون می باشد. این عارضه ممکن است بعلت بالا بودن انسولین در خون و عدم مصرف آن، داروهای پایین آورنده قند خون و عدم رعایت نکات تغذیه ای به وسیله بیمار و گرسنگی شدید بروز نماید. مهمترین مسئله در خصوص بیماران دیابتی رعایت دقیق و به موقع دستورات غذایی که به وسیله پزشک تجویز شده است و پیگیری غذایی مهمترین گام در کنترل بیماری دیابت به تعداد آمده و از پایین افتادن قند خون پیشگیری می کند. عارضه پایین افتادن قند خون ممکن است همراه با یکی از حالات لرز، سرگیجه، تعرق ، احساس گرسنگی شدید، سردرد، رنگ پریدگی، تغییر ناگهانی خلق و خوی فرد دیابتی ، از دست دادن تعادل ، تلوتلو خوردن و عدم تمرکز و احساس سردرگمی و آشفتگی بروز نماید. بروز حالت گزگز شدن در دهان هم در این مواقع احتمال دارد.از دیابت خود مثل کودک خود مراقبت کنید!
برترین راه برای مراقبت از دیابت این است که سعی کنید سطح قند خون خود را به میزان طبیعی نزدیک کنید. این کار باعث احساس بهتری در شما شده و سلامتی شما را افزایش می دهد. پزشک متخصص شما طرز میزان گرفتن قند خون را به شما آموزش داده و به شما خواهد گفت که چند بار در هفته این کار را انجام دهید. معمولاً برای این کار شما احتیاج به تهیه یک دستگاه میزان گیری قند خون خواهید داشت و کافی است یک قطره از خون خود را روی یک نوار کاغذی به داخل دستگاه میزان گیری قند خون، قرار دهید. دستگاه بسرعت میزان قند موجود در همان یک قطره را محاسبه نموده و روی صفحه نمایش خود نشان خواهد داد. پزشک به شما خواهد گفت که این عدد را که میزان قند خون شماست یادداشت کنید ساعت و تاریخ روز آزمایش را هم در مقابل عدد بنویسید. این عمل باعث می شود که شما تغییرات قند، خون و چگونگی بهبود شرایط را در طی یک هفته یا یک ماه مشاهده نمایید.بخاطر داشته باشید:
میزان قند خون همه پس از خوردن غذای حاوی کربوهیدراتها(قند، شکر، نان، برنج، سیب زمینی ، سبزیجات، میوه ها و...) و پروتئین ها(گوشت ، مرغ ،ماهی ،لوبیا..) بالا می رود. قند و شکر که معمولاً مورد مصرف قرار می گیرند هم جزء کربوهیدراتها هستند.قندهای مصنوعی (ساخارین و قندهای مشابه) جزء کربوهیدراتها محسوب نمی گردند . طعم شیرین دارند، اما قند خون را بالا نمی برند.چه کار دیگری از دست شما ساخته است؟
یک برنامه ی غذایی مناسب ، مؤثر در سلامتی و از همه مهمتر مناسب یک فرد دیابتی با نظر پزشک انتخاب کنید. این برنامه بایستی متعادل و مثل داروها در جهت کنترل دیابت برنامه ریزی شود.برنامه غذایی شما به میزان قرصهای دیابت شما اهمیت دارند. بعنوان مثال اگر برنامه غذایی متعادل و مناسب طراحی شود، شما از وزن اضافی و چاقی فاصله می گیرید. و کاهش وزن را شاهد خواهید بود. این کاهش وزن اضافی در کنترل بیماری بسیار مؤثر است.بدن یک فرد دیابتی به غذاهایی از میان 4 گروه غذایی احتیاجمند است.
1-میوه و سبزیجات(پرتقال ، سیب ، موز ، هویج ، اسفناج)2-غلات کامل و سبوس دار (گندم سبوس دار ، جو ، سبوس دار ، برنج، آرد سبوس دار ، بلغور جو یا گندم)
3-فرآورده های شیر (شیر کم چرب ، پنیر کم چرب ، ماست کم چرب)
4-پروتئین ها (ماهی ، مرغ، تخم مرغ، لوبیاها و مغز بادام و گردو ، فندوق، بلوط و..)
بخاطر داشته باشید:
چربی زیاد در غذاها و مواد غذایی از خطرناک ترین مواد خوراکی برای یک فرد دیابتی محسوب می شود. مواد خوراکی حاوی چربی زیاد عبارتند از گوشت قرمز، شیر پر چرب ،ماست پر چرب ، پنیر محلی، بستنی ، خامه، زرده تخم مرغ ، کره، سس های سالاد، روغن های گیاهی و بسیاری از مواد دیگر که چرب محسوب می شوند.کار دیگری هست که انجام دهید؟
بله، ورزش از عوامل بسیار پر اهمیت در کنترل دیابت محسوب می شود. ورزش باعث کاهش قند خون می شود و احتمالاً در مصرف انسولین خون مؤثر است. اگر چاق هستید و یا دارای اضافه وزن می باشید، ورزش مرتب و رعایت برنامه غذایی سالم تر در کنترل و کاهش وزن شما بسیار مؤثر است.هشدار
قبل از آغاز به هر گونه تمرین ورزشی یا فعالیت با پزشک خود در این باره مشاوره نمایید.ممکن است شرایط بیماری شما به گونه ای باشد که قبل یا در حین ورزش احتیاج به خوردن یک لقمه غذا داشته باشید. این لقمه غذا از پایین افتادن قند
خون پیشگیری می کند.
اگر سوال دیگری دارید
حتماً در این خصوص با پزشک متخصص خود مشورت کنید.منبع:نشریه کودک، تعداده 62.
/ج
منبع: راسخون